Od stycznia 2021 roku, spółki kapitałowe mają możliwość rozliczania dochodu w tzw. systemie estońskim. Estoński CIT nazywany jest w polskim prawie: „ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych”. Biorąc pod uwagę wprowadzenie podwójnego opodatkowania w spółkach komandytowych, tytułowe pytanie wydaje się i zasadne i na czasie.

Istotą tego alternatywnego modelu rozliczania CIT jest przesunięcie czasu poboru podatku na moment wypłaty zysków ze spółki oraz uproszczenie w zakresie opodatkowania. Skorzystanie z tego rozwiązania jest dobrowolne. Ale możliwość skorzystania z estońskiego CIT nie jest bezwarunkowa. Mogą z tego rozwiązania skorzystać spółki, które spełniają łącznie poniższe kryteria:

1. Są spółkami kapitałowymi (z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjne) należącymi do sektora MMŚP, których przychody roczne nie przekraczają 100 mln zł;
2. Ich udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne;
3. Nie posiadają udziałów w innych podmiotach;
4. Zatrudniają co najmniej 3 osoby z wyłączeniem udziałowców lub ponoszą miesięcznie wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z tytułu wypłaty wynagrodzeń na rzecz zatrudnionych na podstawie umowy innej niż umowa o pracę, co najmniej 3 osób fizycznych. Osoby te nie mogą być udziałowcami ani akcjonariuszami tego podatnika;
5. Osiągane przychody pasywne (np. z odsetek, wierzytelności, części odsetkowej raty leasingowej czy poręczeń i gwarancji) nie przewyższają przychodów z działalności operacyjnej,
6. Wykazują nakłady inwestycyjne na środki trwałe.

Ideą wprowadzenia takiej konstrukcji podatkowej jest zachęta do angażowania kapitału w inwestycje. Przepisy wymagają bowiem od spółek, które chcą skorzystać z tej konstrukcji zwiększenia o 15% nakładów na środki trwałe (z wyjątkiem zakupu np. samochodów osobowych, kosztów leasingu operacyjnego, itp.) w ciągu dwóch lat, albo o 33 proc. w okresie czteroletnim. Takich wymogów nie trzeba będzie spełniać, jeśli we wspomnianym dwuletnim okresie podatnik przeznaczy na wynagrodzenia pracowników budżet o 20 proc. większy niż w poprzednich okresach. Dla małych podatników te wskaźniki będą mniejsze, bo wyniosą odpowiednio 7,5 proc. lub 10 proc. Warto dodać, że ustawowa definicja inwestycji nie obejmuje wartości niematerialnych i prawnych (licencje, patenty, autorskie prawa majątkowe itp.).

Rozliczenia CIT w formie ryczałtu odbywa się w cyklach 4-letnich, z możliwością przedłużenia na kolejne okresy 4-letnie, pod warunkiem ciągłego spełniania warunków do skorzystania z tego rozwiązania. CIT trzeba będzie odprowadzić dopiero w momencie wypłaty środków udziałowcom (np. w formie dywidendy). Przy czym jego stawka w porównaniu do obowiązującej przy stosowaniu podstawowych zasad opodatkowania będzie wyższa — 15% dla podatnika małego (podczas gdy obecnie jest to 9%) i 25% dla pozostałych (w stosunku do obwiązujących 19%). Po zakończeniu stosowania estońskiego CIT, w przypadku wykazania przez podatnika znacznych nakładów inwestycyjnych, wysokość opodatkowania spadnie o pięć punktów procentowych. Jednak nominalna stawka CIT i tak będzie wyższa od podstawowej, bo wyniesie odpowiednio 10% i 20%.

Warto zauważyć, że zdecydowanie się na rozliczanie CIT w formie ryczałtu, wyłącza możliwość skorzystania z dotychczasowych ulg i preferencji (m.in. odliczania darowizn, ulgi na złe długi, ulgi Badawczo-Rozwojowej).

Zaletą estońskiego CIT jest spadek łącznego opodatkowania (CIT i PIT) w razie wypłaty dywidendy. Wynika to z możliwości pomniejszenia PIT płaconego przez udziałowca lub akcjonariusza o część CIT zapłaconego przez spółkę. Spadek łącznego opodatkowania widoczny jest zwłaszcza wtedy, gdy dywidenda jest wypłacana dopiero przy zakończeniu stosowania CITu estońskiego – z zysku, którego nie rozdysponowano wcześniej. Wówczas bowiem spółka zapłaci CIT według stawki 20% lub – jeśli jest małym podatnikiem – nawet 10%, a wspólnik pomniejszy swój PIT o część CIT zapłaconego przez spółkę. 

W spółkach będących małym podatnikiem, które płacą CIT według stawki 10%, wspólnik pomniejszy swój PIT o 71% CIT zapłaconego przez spółkę. W spółkach nieposiadających statusu małego podatnika, a więc płacących 20% CIT, wspólnik pomniejszy swój PIT o 51% CIT zapłaconego przez spółkę.
Efektywne opodatkowanie: w rezultacie łączny podatek będzie niższy niż obecnie. Wyniesie 20% zamiast obecnych 26,29% (u małych podatników i ich wspólników) albo 25% zamiast 34,39% (u pozostałych spółek i ich wspólników).

Każdorazowa decyzja dotyczącą zmiany form prawnej w ramach sukcesji międzypokoleniowej powinna być poprzedzona dogłębną analizą sytuacji firmy oraz przygotowaniem stosownej strategii sukcesji w aspekcie prawnym, podatkowym, organizacyjnym i finansowym. Nasi eksperci udzielą Państwu profesjonalnego wsparcia w ramach projektu “Przez sukcesję z przewodnikiem”.