Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii prowadzi konsultacje dotyczące wprowadzania do polskiego prawa instytucji fundacji rodzinnej, która to instytucja może okazać się kluczowym elementem planowania sukcesji w firmach rodzinnych.

Konstrukcja fundacji rodzinnej jest znana w krajach zachodnich i może stanowić atrakcyjne rozwiązanie dla wielu firm prywatnych i rodzinnych, a to ze względu na fakt, iż instrumenty prawne, które występują obecnie w polskim porządku prawnym często nie pozwalają na całkowite pogodzenie interesów biznesowych firmy z interesami rodziny.

Należy bowiem pamiętać, że celem spółek prawa handlowego jest co do zasady prowadzenie działalności gospodarczej i osiąganie zysku, natomiast interesy członków rodziny mogą obejmować również inne sfery. Ponadto, kodeksowy tryb dziedziczenia na wielu płaszczyznach nie spełnia potrzeb firmy rodzinnej. Częstym problemem w tworzeniu strategii sukcesyjnej jest fakt, iż nie wszystkie dzieci i spadkobiercy nestora chcą lub mają predyspozycje do przejęcia biznesu i kontynuowania działalności firmy rodzinnej, a sam majątek nestora to w znakomitej większości właśnie majątek samej firmy. Szczególnie biorąc pod uwagę polskie realia rynkowe, gdzie wiele niemałych firm prowadzonych jest w formie jednoosobowych działalności gospodarczych lub spółek cywilnych. Obecne mechanizmy prawne nie dają należytej gwarancji zachowania ciągłości prowadzonego biznesu, bądź skutkują podziałem majątku niezgodnie z intencją nestora i oczekiwaniami spadkobierców.

Rozwiązaniem może być fundacja rodzinna, której konstrukcja zwiększać ma swobodę kształtowania i zarządzania majątkiem firmy rodzinnej oraz pozwolić na ustalenie takich reguł zarządzania firmą rodzinną, które zapewniać będą kontynuację biznesu przy jednoczesnym zabezpieczeniu spadkobierców nestora. W fundacji rodzinnej rozdzielona mogłaby być kwestia uczestniczenia w zysku od realnego kierowania bieżącą działalnością firmy.

Majątek firmy byłby przekazywany na własność fundacji, która jako samoistna, nieposiadająca właściciela osoba prawna, sama w sobie nie podlegałaby dziedziczeniu. Rodzina, często przy pomocy ekspertów, ustanowiłaby mechanizmy funkcjonowania fundacji rodzinnej poprzez odpowiednie zapisy w statucie, które regulowałyby sposób i zakres pełnionych funkcji.

Powyższa konstrukcja pozwalałaby między innymi na wykluczenie niektórych spadkobierców od wywierania wpływu na działanie firmy rodzinnej, bez pozbawiania ich korzyści ekonomicznych. Tym samym osoby nie zainteresowane prowadzeniem biznesu nie będą mogły sprzedać swoich udziałów co zapewniałoby utrzymanie firmy w rękach rodziny i dawało pewność nestorowi, iż po jego odejściu z firmy, ta będzie nadal funkcjonować.

Jeśli jesteście Państwo zainteresowani uzyskaniem większej ilości informacji, zapraszam do udziału w projekcie doradczym „Przez sukcesję z przewodnikiem”.