Kadra pracownicza w obliczu sukcesji
Ewa Iskierka-Kasperek
Bezsprzecznie głównymi aktorami procesu sukcesji jest rodzina biznesowa. Jednak im większa firma, im bardziej zaawansowana technologicznie, tym bardziej rośnie rola interesariuszy spoza rodziny, w tym kluczowych pracowników.
Wyróżnikiem firm rodzinnych jest premiowanie lojalności pracowników wobec nie tyle firmy jako instytucji, ale wobec szefa i pośrednio wobec jego rodziny. Długoletni pracownicy postrzegani są niemal jako członkowie rodziny. Wkrada się do relacji pracownik-pracodawca czynnik emocjonalny. Ułatwia to komunikację, ale miewa też ciemne strony. W zarządzaniu personelem podnosi się poziom tolerancji na błędy popełniane przez pracowników i skłonność do nieobiektywnej oceny. Ponadto rodzina biznesowa ceni sobie stabilność i przewidywalność, a przywiązanie do kluczowych pracowników skłania do zachowań podobnych jak przypadku członka rodziny – błędy nie uruchamiają rozwiązań skutecznych, lecz łagodne.
Zmiana pokoleniowa może postawić pod znakiem zapytania cały system wzajemnej zależności pomiędzy kluczowymi pracownikami, a rodziną właścicieli firmy. Kluczowi pracownicy obawiać się mogą utraty swojej dotychczasowej pozycji. Obawa ta wynika najczęściej z niepewności, czy kluczowi dla Nestora pracownicy nadal takimi pozostaną w oczach Sukcesora. Czy też po latach „wiernej służby” znajdą się poza środowiskiem, w którym spędzili wiele lat swojego życia.
Zdarza się, że pracownicy w wyniku tego lęku oraz ze względu na swoiście pojętą lojalność wobec Nestora, a nie firmy, są gotowi utrudnić przejęcie władzy przez Sukcesora. Nie wynika to ze złej woli, czy niekompetencji, ale z braku odpowiedniego zaplanowania sukcesji i jej skutecznego komunikowania, a nawet stylu, w jakim odchodzi Nestor.
By wprowadzić efektywne rozstrzygnięcia w zakresie kapitału ludzkiego, który jest filarem firmy rodzinnej, konieczne jest uwzględnienie postaw i oczekiwań środowiska pracowniczego, a także wykorzystanie technik psychologicznych pozwalających na kształtowanie pro-sukcesyjnych postaw. Wsparcie w tym obszarze oferujemy w ramach projektu „Przez sukcesję z Przewodnikiem”, do którego zapraszam.